Dahvul Arz Ne Demektir?

Dahvu’l Arz Ne Demektir?

(Dahvul arz) Kabe’nin altından başlamak suretiyle yer yüzü yayılmaya ve yaratılışına başlandığı olaya ve güne verilen addır. Dahv, yaymak/sermek, Arz ise yer anlamındadır.  Gecesini ibadetle geçirmek gündüzünü de oruçlu geçirmenin çokça sevabı vardır. Dahvu’l-Arz’dan maksat, yayılıp döşenmiş kuru zeminin sudan dışarı çıkmasıdır. Bazı rivayetlere ve eski İslami kaynaklara göre, yeryüzü ve zemin ilk önce sularla kaplıydı; sonra (sulardan) kurumuş olan zemin sudan dışarı çıkmıştır. .^[1]

Dahvu’l-Arz Gününe Tekabül Eden Olaylar

Zilkade ayının yirmi beşinci günüdür ve o gün oruç tutmak müstahaptır.^[2] Rivayetlerde, bugünde bazı büyük peygamberler hakkında tarihi olaylar nakledilmiştir. Örneğin ilk semavi rahmetin Hz. Adem (aleyhisselam) için nazil olması^[3], Hz. Nuh’un (aleyhisselam) gemisinin Cudi Dağı’na oturması^[4], Hz. İbrahim (aleyhisselam) ve Hz. İsa’nın (aleyhisselam) Zilkade ayının yirmi beşinci gecesi dünyaya gelmesi gibi.^[5]

Rivayette Dahvu’l Arz

Hasan B. Veşşa’dan şöyle rivayet edilmiştir; 

Çocukluğumda, Zilkade ayının 25. gecesinde babamla birlikte İmam Rıza aleyhisselam’ın huzurunda akşam yemeği yedik. İmam aleyhisselam

“Bu gecede Hz.İbrahim aleyhisselam  ve Hz.İsa aleyhisselam dünyaya gelmiş ve yeryüzü KABE’nin altından yayılmıştır. O halde bugünün gündüzünde oruç tutarsa altmış ay oruç tutmuş gibi olur.” Başka bir rivayette de Bugünde İMAM MEHDİ accelallahu fereceh’in kıyam edeceği geçmektedir.

Bu gecenin ibadetinin çokça sevabı ve gündüzünün çok sevabı vardır.

Dahvu’l Arz Gecesi ve Gündüzüne ait Ameller

Yılın dört gününden biridir ki; orucu bütün diğer günlerden fazileti fazladır. Yine rivayette orucunun 70 yıllık oruç sevabına eş değer olduğu ve bir başkasında ise 70 yılık keffare olduğu beyan buyrulmuştur.

Her kim gecesini ibadetle ve gündüzünü de oruçlu geçirirse ona 100 yıllık ibadet sevabı yazılır.

Bu günü oruçlu geçiren kimse için yer ve gök arasında her ne varsa amel sahibine bağışlanma diler . Bugünde toplanmanın dua etmenin çokça fazileti vardır.

Bu gün de Oruç, ibadet, Allah’ı zikretmek ve gusletmek dışında iki önemli amelde rivayet edilmiştir;

1 -*Kum şialarının kitaplarında gelen iki rekat namaz ve bu namaz, kuşluk vaktinde(güneşin doğmasından bir müddet sonra) kılınır. Her rekatta “Hamd”dan sonra beş kez “Şems” suresi okunur. Selamdan sonra ise şöyle zikredilir;

La hevla ve la guvvete illa billahil aliyyul azim.

Yüce ve büyük Allahtan başka güç ve kudret yoktur!

Sonra dua edip şöyle oku:

Ya mugilel esarati egilni esreti, ya mucibed de’avati ecib da`veti, ya samiel esvati isme` sevti, verhemni ve tecavez en seyyiati, ve ma indi ya zel celali vel ikram.

Ey hataları affeden, benim yanlışlıklarımdan geç! Ey duaları kabul eden, duamı kabul et! Ey sesleri işiten, sesimi duy, bana merhamet et, benim günah ve kötülüklerimden ve bendeki çirkinliklerden geç, ey yücelik ve ikram sahibi!

2- Misbah kitabından bu duanın okunmasının müstehap olduğu söylenmiştir.

Dəhvul-ərz” günün duası**(Azeri dili)

Allahummə dahiyəl kə`bəti və faliqəl həbbəh, və sarifəl ləzbəti və kaşifə kulli kurbəh, əs`əlukə fi hazəl yəvmi min əyyamikəlləti ə`zəmtə həqqəha və əqdəmtə səbqəha, və cəəl-təha indəl mu`mininə vədiəh, və iləykə zəriətən və birəhmətikəl vəsiəh, ən tusəlliyə əla Muhəmmədin əbdikəl mun-təcəb, fil misaqil qəribi yəvmət təlaq, fatiqi kulli rətqin və dain ila kulli həqq, və əla əhli bəytihil ətharil hudatil mənar, dəayimil cəbbari və vulatil cən-nəti vən nar, və ə`tina fi yəv-mina haza min ətaikəl məxzun, ğəyrə məqtuin və la məmnu` (məmnun), təcməu ləna bihit təvbətə və husnəl əvbəh, ya xəyrə məd`uvvin və əkrəmə mərcuvv, ya kəfiyyu ya vəyiyy, ya mən lutfuhu xəfiyy, ultuf li bilutfikə və əs`idni biəfvik, və əyyidni binəsrik, və la tunsini kərimə zikrikə bivulati əmrik, və həfəzəti sirrik, vəhfizni min şəvaibid dəhri ila yəvmil həşri vən nəşr, və əşhidni əvliyaəkə ində xuruci nəfsi və hululi rəmsi, vənqitai əməli vənqizai əcəli, Allahummə vəzkurni əla tulil bila iza hələltu bəynə ətba-qis səra, və nəsiyənin nasunə minəl vəra, və əhlilni darəl muqaməh, və bəvvi`ni mənziləl kəraməh, vəc`əlni min mura-fiqi əvliyaik, və əhlictibaikə vəstifaik, və barik li fi liqaik, vərzuqni husnil əməli qəblə hululil əcəl, bəriyyən minəz zələli və suil xətəl, Əllahummə və əvridni həvzə nəbiyyikə Muhəmməd, səlləllahu ələyhi və alih, vəsqini minhu məşrə-bən rəviyya, saiğən həniyyən la əzməu bə`dəhu və la uhəlləlu virdəh, və la ənhu uzadu vəc`-əlhu li xəyrə zad, və əvfa miadin yəvmə yəqumul əşhad, Əllahummə vəl`ən cəbabirətəl əvvəlinə vəl axirin, və bihuquqi (lihuquqi) əvliyaikəl mustə`si-rin, Əllahummə vəqsim dəai-məhum və əhlik əşyaəhum və amiləhum, və əccil məhalikə-hum vəslubhum məmalikəhum, və zəyyiq ələyhim məsali-kəhum, vəl`ən məsahiməhum və muşarikəhum, Əllahummə və əccil fərəcə əvliyaik, vərdud ələyhim məzaliməhum, və əzhir bil həqqi qaiməhum, vəc`əlhu lidinikə muntəsira, və biəmrikə fi ə`daikə mu`təmira, Əlla-humməhfufhu biməlaikətin nəsr, və bima əlqəytə iləyhi minəl əmri fi ləylətil qədr, muntəqimən ləkə hətta tərza, və yəudə dinukə bihi və əla yədəyhi cədidən ğəzza, və yəm-həzəl həqqə məhza, və yərfuzəl batilə rəfza, Əllahummə səlli ələyhi və əla cəmii abaih, vəc`-əlna min səhbihi və usrətih, vəb`əsna fi kərrətihi hətta nə-kunə fi zəmanihi min ə`vanih, Əllahummə ədrik bina qiya-məhu və əşhidna əyyaməh, və səlli ələyh (əla Muhəmməd), vərdud iləyna səlaməh, vəssəla-mu ələyhi (ələyhim) və rəhmə-tullahi və bərəkatuh.

Arapça:**

: اللَّهُمَّ دَاحِيَ الْكَعْبَةِ وَ فَالِقَ الْحَبَّةِ وَ صَارِفَ اللَّزْبَةِ وَ كَاشِفَ كُلِّ كُرْبَةٍ أَسْأَلُكَ فِي هَذَا الْيَوْمِ مِنْ أَيَّامِكَ الَّتِي أَعْظَمْتَ حَقَّهَا وَ أَقْدَمْتَ سَبْقَهَا وَ جَعَلْتَهَا عِنْدَ الْمُؤْمِنِينَ وَدِيعَةً وَ إِلَيْكَ ذَرِيعَةً وَ بِرَحْمَتِكَ الْوَسِيعَةِ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ الْمُنْتَجَبِ فِي الْمِيثَاقِ الْقَرِيبِ يَوْمَ التَّلاقِ فَاتِقِ كُلِّ رَتْقٍ وَ دَاعٍ إِلَى كُلِّ حَقٍّ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ الْأَطْهَارِ الْهُدَاةِ الْمَنَارِ دَعَائِمِ الْجَبَّارِ وَ وُلاةِ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ وَ أَعْطِنَا فِي يَوْمِنَا هَذَا مِنْ عَطَائِكَ الْمَخْزُونِ غَيْرَ مَقْطُوعٍ وَ لا مَمْنُوعٍ [مَمْنُونٍ‏] تَجْمَعُ لَنَا بِهِ التَّوْبَةَ وَ حُسْنَ الْأَوْبَةِ يَا خَيْرَ مَدْعُوٍّ وَ أَكْرَمَ مَرْجُوٍّ يَا كَفِيُّ يَا وَفِيُّ يَا مَنْ لُطْفُهُ خَفِيٌّ الْطُفْ لِي بِلُطْفِكَ وَ أَسْعِدْنِي بِعَفْوِكَ وَ أَيِّدْنِي بِنَصْرِكَ وَ لا تُنْسِنِي كَرِيمَ ذِكْرِكَ بِوُلاةِ أَمْرِكَ وَ حَفَظَةِ سِرِّكَ وَ احْفَظْنِي مِنْ شَوَائِبِ الدَّهْرِ إِلَى يَوْمِ الْحَشْرِ وَ النَّشْرِ وَ أَشْهِدْنِي أَوْلِيَاءَكَ عِنْدَ خُرُوجِ نَفْسِي وَ حُلُولِ رَمْسِي وَ انْقِطَاعِ عَمَلِي وَ انْقِضَاءِ أَجَلِي اللَّهُمَّ وَ اذْكُرْنِي عَلَى طُولِ الْبِلَى إِذَا حَلَلْتُ بَيْنَ أَطْبَاقِ الثَّرَى وَ نَسِيَنِيَ النَّاسُونَ مِنَ الْوَرَى وَ أَحْلِلْنِي دَارَ الْمُقَامَةِ وَ بَوِّئْنِي مَنْزِلَ الْكَرَامَةِ وَ اجْعَلْنِي مِنْ مُرَافِقِي أَوْلِيَائِكَ وَ أَهْلِ اجْتِبَائِكَ وَ اصْطِفَائِكَ وَ بَارِكْ لِي فِي لِقَائِكَ وَ ارْزُقْنِي حُسْنَ الْعَمَلِ قَبْلَ حُلُولِ الْأَجَلِ بَرِيئا مِنَ الزَّلَلِ وَ سُوءِ الْخَطَلِ اللَّهُمَّ وَ أَوْرِدْنِي حَوْضَ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ اسْقِنِي مِنْهُ مَشْرَبا رَوِيّا سَائِغا هَنِيئا لا أَظْمَأُ بَعْدَهُ وَ لا أُحَلَّأُ وِرْدَهُ وَ لا عَنْهُ أُذَادُ وَ اجْعَلْهُ لِي خَيْرَ زَادٍ وَ أَوْفَى مِيعَادٍ يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهَادُ اللَّهُمَّ وَ الْعَنْ جَبَابِرَةَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ وَ بِحُقُوقِ [لِحُقُوقِ‏] أَوْلِيَائِكَ الْمُسْتَأْثِرِينَ اللَّهُمَّ وَ اقْصِمْ دَعَائِمَهُمْ وَ أَهْلِكْ أَشْيَاعَهُمْ وَ عَامِلَهُمْ وَ عَجِّلْ مَهَالِكَهُمْ وَ اسْلُبْهُمْ مَمَالِكَهُمْ وَ ضَيِّقْ عَلَيْهِمْ مَسَالِكَهُمْ وَ الْعَنْ مُسَاهِمَهُمْ وَ مُشَارِكَهُمْ اللَّهُمَّ وَ عَجِّلْ فَرَجَ أَوْلِيَائِكَ وَ ارْدُدْ عَلَيْهِمْ مَظَالِمَهُمْ وَ أَظْهِرْ بِالْحَقِّ قَائِمَهُمْ وَ اجْعَلْهُ لِدِينِكَ مُنْتَصِرا وَ بِأَمْرِكَ فِي أَعْدَائِكَ مُؤْتَمِرا اللَّهُمَّ احْفُفْهُ بِمَلائِكَةِ النَّصْرِ وَ بِمَا أَلْقَيْتَ إِلَيْهِ مِنَ الْأَمْرِ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ مُنْتَقِما لَكَ حَتَّى تَرْضَى وَ يَعُودَ دِينُكَ بِهِ وَ عَلَى يَدَيْهِ جَدِيدا غَضّا وَ يَمْحَضَ الْحَقَّ مَحْضا وَ يَرْفِضَ الْبَاطِلَ رَفْضا اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَيْهِ وَ عَلَى جَمِيعِ آبَائِهِ وَ اجْعَلْنَا مِنْ صَحْبِهِ وَ أُسْرَتِهِ وَ ابْعَثْنَا فِي كَرَّتِهِ حَتَّى نَكُونَ فِي زَمَانِهِ مِنْ أَعْوَانِهِ اللَّهُمَّ أَدْرِكْ بِنَا قِيَامَهُ وَ أَشْهِدْنَا أَيَّامَهُ وَ صَلِّ عَلَيْهِ [عَلَى مُحَمَّدٍ] وَ ارْدُدْ إِلَيْنَا سَلامَهُ وَ السَّلامُ عَلَيْهِ [عَلَيْهِمْ‏] وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Ayrıca bu gün İmam Rıza aleyhisselam’ı Ziyaret etmekte faziletli amellerdendir.

Kaynak

1. Merzuki İsfahani, Kitabu’l-Ezmineti ve’l-Emkine, s. 35.
2. Tusi, Misbahu’l-Muteheccid, s. 669; en-Nihayet, s. 169.
3. İbn-i Babeveyh, c. 2, s. 242.
4. Tusi, Misbahu’l-Muteheccid, s. 820.
5. İbn-i Babeveyh, s. 79; c. 2, s. 89; Tusi, Misbahu’l-Muteheccid, s. 671 ki burada Hz. İbrahim’in (aleyhisselam) doğum günü Zilhicce ayının ilk günü olarak belirtilmiştir.
6. Mefatihul Cinan ve *,** www.ehlibeyt-aka.com sitesinden yararlanılmıştır.